Cây kế sữa là gì ?

Cây kê sữa có tên khoa học là Silybum marianum, còn được gọi với tên kế thánh, kế đức mẹ, cúc gai. Nó là một loài thực vật có hoa trong họ nhà Cúc. Môi trường sinh trưởng của cây là ở những nơi khô ráo, nhiều ánh nắng mặt trời. Cây trưởng thành cao từ 1,2m đến 1,3m, lá lớn có chấm hoặc gân màu trắng, bông có màu đỏ tím, trái nhỏ, có vỏ cứng màu nâu bóng với nhiều chấm.

Cụm hoa đầu mọc đơn độc, rộng 3 – 8ccm, hoa màu tía, mỗi hoa đều có 5 cánh, 5 nhị và bầu một ô với 2 lá noãn, 2 vòi nhụy. Hoa ra vào tháng 5 – tháng 8 của năm thứ 2. Quả có màu đen bóng có viền vàng nhiều hoặc ít.

Cây kế sữa được phân bố ở đâu ?

Kế sữa vốn mọc hoang dã ở vùng Địa Trung Hải. Kể từ khi y học phát hiện ra có chất silymarin trong cây kê sữa có tác dụng chữa bệnh thì loại cây này đã được tròng khắp mọi nơi trên thế giới.

Cây kế sữa, Công dụng, Dược tính, Bài thuốc chữa bệnh?
Cây kế sữa, Công dụng, Dược tính, Bài thuốc chữa bệnh?

Thành phần hóa học

Xem thêm

Trong quả có chứa glucose, pentose, một ít tanin catechic, một chất màu, một chất đắng, một chất cay, các histamin và tyramine và một ít phyto melanin. Đặc biệt, kế sữa còn chứa một nhóm hỗn hợp là flavonolignans gồm silydianin, silychristin, silibinin có tên chung là silymartin .

Bộ phận dùng làm thuốc

Bộ phận cây kế sữa có thể dùng dễ, thân, lá để làm thuốc.

Tính vị, quy kinh

Theo đông y thì kê sữa có vị đắng, tính hàn, tác dụng giúp giải nhiệt, cầm máu, trừ lỵ, làm tăng huyết áp, hỗ trợ làm giảm các cơn đau suyễn và hỗ trợ làm giảm đau gan.

Tác dụng của kê sữa

  • Chuyên dùng để điều trị các bệnh về gan mật, ngộ độc, xơ vữa động mạch và ung thư.
  • Hỗ trợ thúc đẩy tuyến sữa mẹ hoạt động.
  • Hỗ trợ ngăn ngừa mụn chứng cá.
  • Hỗ trợ giúp làm giảm lượng đường trong máu.
  • Hỗ trợ điều trị viêm gan siêu vi và hỗ trợ giúp bảo vệ các tế bào gan.
  • Hỗ trợ ngăn ngừa xơ gan và giúp tăng cường đáp ứng sinh miễn dịch.

Nghiên cứu về cây kế sữa:

Trong một nghiên cứu gần đây của Song Z và cộng sự đã cho thấy Carduus marinanus ext ( cao kế sữa ) có tác dụng bảo vệ tế bào gan khỏi sự thâm nhiễm mỡ, nghiên cứu này đã chỉ ra tác dụng của Carduus marinasnus ext trong điều trị gan nhiễm mỡ là rất có hiệu quả. Về tác dụng của Carduus marinanus ext trong cả các trường hợp gan nhiễm mỡ không do rượu ( tiểu đường, béo phì ). Trappoliere M và cộng sự đã nghiên cứu và thu được kết quả khả quan, nó có tác dụng ngăn chặn sự peroxid hóa lipid và sự hủy hoại các  tế bào gan, đó là một trong các nguyên nhân dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ.

Trong tác dụng bảo vệ tế bào gan thì các nhà khoa học cũng đã tiến hành nghiên cứu ( theo các nghiên cứu của Sonnenbichler J và Moulisova V, Song Z, Lucena MI ), hoạt chất có khả năng phục hồi các tế bào gan tổn thương, chống peroxid hóa màng tế bào gan , góp phần giải độc cho gan và bảo vệ nhu mô gan  và cho hiệu quả điều trị tốt với các trường hợp viêm gan cấp do rượu, xơ gan ở người  nghiện rượu và khi dùng các thuốc có độc tính gan.

Về điều trị viêm gan thì nghiên cứu của Bonifaz V và cộng sự cũng cho thấy hiệu quả của Carduus marinanus ext trong điều trị viêm gan siêu vi C.

Ngiên cứu của Wallace và cộng sự cho thấy Carduus marinanus ext có tác dụng ức chế quá trình oxi hóa LDL, ngăn cản việc hình thành các mảng bám bạch cầu gẫy xơ vữa động mạch, đây là kết quả đầy hứa hẹn về tác dụng của kế sữa trong phòng ngừa và điều trị xơ vữa mạch máu.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra tính an toàn của kế sữa khi dùng trong điều trị cho thấy Carduus marinanus ext hầu như không có tác dụng phụ và có thể dùng cho đại đa số mọi người. Và tác dụng phụ nếu có cũng rất nhẹ như mày đay, buồn nôn, tiêu chảy nhẹ ( tỷ lệ đều dưới 0,25% số bệnh nhân ) và khoảng 2-3 ngày sau là hết.

Một số bài thuốc về kê sữa:

Các sản phẩm từ cây kế sữa thường được chuẩn hóa để chứa 70-80% silymarin do vậy một liều thông thường sẽ là 200mg 3 lần/ ngày được cung cấp 420mg silymarin.

Khi điều trị bệnh gan mãn tính thì thời gian sử dụng ngắn nhất là 2 tháng cho đến vài năm và trong suốt tuổi thọ của các bệnh nhân cho các trường hợp viêm gan mãn tính, xơ gan hoặc xơ hóa:

 Xơ gan: silymarin, 280-450mg/ngày chia làm 2-3 liều.

 Viêm gan siêu vị cấp tính: Silymarin, 420mg/ngày chia làm 3 lần.

 Viêm gan siêu vị cấp tính: Silymarin, 420mg/ngày chia làm 3 lần.

 Nhiễm độc gan do dược/độc tố: Silymarin 280-420mg/ngày chia làm 3 lần; có thể lên đến 800mg/ngày.

Lưu ý!

Những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, tuyệt đối không tự ý bốc thuốc theo thang hướng dẫn. Để biết thêm thông tin cụ thể vui lòng tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi sử dụng.

Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú không nên sử dụng cây kế sữa .

Sử dụng cây kế sữa cũng có thể sảy ra những phản ứng phụ, tuy rất hiếm như: nôn mửa, đau bụng, rôm sảy, đau nhức khớp xương, bất lực (sinh lý), hơi thở ngắn và dồn dập, bất tỉnh.