Xem thêmQuả chín đã bóc vỏ và phơi hay sấy khô của
cây (Fructus Amomi). Tinh dầu Sa nhân (Oleum Amomi).
Thành phần hóa học:
Tinh dầu, thành phần chính của tinh dầu là
camphor (37,4 – 50,8%). Tinh dầu sa nhân là chất lỏng không màu, mùi thơm hắc,
vị nồng và đắng.
Tác dụng – công dụng chung của cây Sa nhân:
Sa nhân dùng để chữa đau bụng, ăn không tiêu,
đầy hơi, nôn mửa, đau nhức xương khớp, cơ nhục, an thai. Tinh dầu sa nhân được
dùng làm dầu cao xoa bóp.
Theo đông y:
Sa nhân có vị cay, mùi thơm, tính ấm đi vào
2 kinh Tỳ và Vị. Có tác dụng hành khí, hóa thấp, kiện tỳ, kháng khuẩn, kích
thích tiêu hóa. Thường dùng chữa ăn không tiêu, đau bụng, đầy trướng, tiêu chảy,
nôn mửa, an thai,… . Chủ trị Tỳ vị ứ trệ, thấp trớ,
tỳ hàn tiết tả, thai động bất an, ác trớ ( nôn do thai nghén).
Ngày 3 – 6 g, dạng thuốc sắc, hoặc hoàn
tán.
Một số nghiên cứu khoa học về cây Sa nhân:
Nước sắc từ Sa nhân với nồng độ thấp có khả
năng gây hưng phấn đối với ruột cô lập chuột lang nhưng khi thử nghiệm với nồng
độ cao thì lại có tác dụng gây ức chế.
Qua kết quả thực nghiệm thấy 3 loại Sa nhân
tỉnh Phúc kiến thường dùng Súc sa, Xuân sa và Hoa sơn khương đều có tác dụng
làm giảm khả năng hưng phấn co thắt của ruột – đây cũng là lý do vì sau nó lại
có tác dụng hành khí tiêu đầy, chống co thắt làm giảm đau.
Tinh dầu sa nhân có tác dụng diệt lỵ
amip.
Một số bài thuốc có cây Sa nhân:
Trị nấc nôn do tỳ vị hư hàn ăn không tiêu:
Sa nhân, Trần bì mỗi vị cân lấy 6g + Mộc
hương 4g + Đảng sâm, Bán hạ, Bạch truật, Bạch linh mỗi vị đều 10g + Sinh khương
8g + Cam thảo 3g cho tất cả vào sắc lấy nước uống.
Thuốc bổ tỳ cho trẻ em gầy còm, biếng ăn:
Màng mề gà 2 cái + hoài sơn 80g + thần
khúc 20g + sơn tra 12g + sa nhân 4g. Tất cả rang giòn, tán rây thành bột mịn. Mỗi
lần dùng 6g, ngày uống 2-3 lần với nước
cơm hoặc nước ấm.
Trị chứng thai phụ nôn nặng, thai động có kèm theo thận yếu:
Sa nhân tán thành bột mịn + Tang ký sinh, Đỗ trọng, Tục đoạn với lượng bằng nhau đi nghiền thành bột mịn. Chuẩn bị thêm nước gừng tươi sắc uống chung.
Trị hóc
xương cá:
Uy linh tiên 10g + Sa nhân 3g cho 2 vị này
vào sắc lấy nước ngậm rồi nuốt dần xuống.
Trị nôn do vị hàn, chứng thai phụ nôn nặng, thai động:
Sa nhân tán thành bột mịn, mỗi lần uống 2 –
4g, ngày dùng 3 lần với nước gừng tươi sắc.
Trị bụng đầy đau do khí trệ: Hành khí chỉ thống:
Bài 1: Sa nhân, Trần bì, Sinh khương mỗi vị cân lấy 6g + Mộc hương 4g + Đảng sâm, Bán hạ, Phục linh mỗi vị đều 10g + Cam thảo 3g. Cho tất cả đi rửa sạch rồi sắc lấy nước uống.
Bài 2: Sa nhân 6g + Chỉ thực 8g + Mộc hương
4g + Bạch truật 10g. Đi rửa sắc sắc uống.
Lưu ý:
- Thảo dược này có thể
tương tác với những thuốc bạn đang dùng hay tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn.
Bạn nên tham khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hoặc bác sĩ trước khi sử dụng
cây sen.
- Những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, tuyệt đối
không bốc thuốc theo thang hướng dẫn. Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ thầy
thuốc hoặc bác sĩ để biết thêm thông tin.
Xem thêm: Màng mề gà!