Sỏi mật là gì
Sỏi mật là do mật bị cô đặc lại thành cục ở đường dẫn mật. Số lượng sỏi có thể ít (1-2 sỏi to) hoặc có thể nhiều (hàng trăm sỏi nhỏ), có khi chỉ là sỏi bùn.
Sỏi có thể ở trong gan, ở túi mật, ống túi mật, ống mật chủ. Bệnh gặp ở nữ nhiều hơn nam từ 3-4 lần.
Triệu chứng lâm sàng:
Cơn đau bụng gan: thường đau đột ngột, dữ dội ở vùng gan (hạ sườn phải) lan lên vai hoặc bả vai có khi lan ra sau lưng, vã mồ hôi làm bệnh nhân kêu la, cơn đau kéo dài hàng giờ và đặc biệt tăng lên sau bữa ăn nhiều mỡ, hay xẩy ra vào ban đêm từ 10 -12h đêm.
Rối loạn tiêu hóa: kém ăn, chậm tiêu, bụng trướng hơi.
Sốt: xuất hiện sau đau 1-2 ngày, sốt nóng kèm sốt rét, có khi sốt giao động kéo dài, đau và sốt thường đi đôi với nhau (đau nhiều, khi sốt nhiều).
Vàng da: xuất hiện sau sốt 1-2 ngày, vàng da từ từ tăng dần, nước tiểu vàng.
Ngứa toàn thân: do nhiễm độc muối mật. Những triệu chứng đau hạ sườn phải, sốt, vàng da thường xuyên xuất hiện theo một trình tự nhất định và hay tái phát nhiều lần, khoảng cách giữa các đợt có thể vài tháng, vài tuần hoặc vài năm tùy từng người bệnh.
Biến chứng Sỏi mật
Viêm túi mật cấp tính.
Viêm đường dẫn mật.
Xơ gan do ứ mật.
Điều trị Sỏi mật
Chế độ sinh hoạt: ăn giảm năng lượng, giảm mỡ động vật, nên ăn uống các loại thức ăn có tác dụng lợi mật như nghệ, nước nhân trần…
Điều trị nội khoa: Giảm đau bằng các loại thuốc: Atropine, Dolacgan…
Lợi mật: Magnesi sulfat, uống 5g/ ngày.
Dùng các thuốc kháng sinh chống nhiễm khuẩn như: Tetracyclin, Amocillin, Gentamycin…
Thuốc làm tan sỏi: có thể dùng acid chenodesoxycholix hàng ngày từ 0,75g – 1,5g (Chenodex viên 250mg) với thời gian từ 6-20 tháng liên tục. Các thuốc làm tan sỏi chỉ dùng cho sỏi nhỏ < 2cm và chưa bị calci hóa, túi mật còn hoạt động tốt, bệnh nhân không thể mổ được.
Điều trị ngoại khoa: phẫu thuật lấy sỏi, song bệnh hay tái phát, có khi phải mổ nhiều lần.