Nội dung chính
Họng là gì?
Họng là ngã tư đường ăn, đường thở, là cửa ngõ tiếp xúc giữa cơ thể với môi trường.
Thành họng được bao phủ một lớp niêm mạc mỏng trong đó có lớp liên bào, tuyến nhầy và nang lympho.
Vòng bạch huyết Waldeyer gồm có:
- Amidan vòm (Luschka) còn gọi là V.A (Vesgetation Adenoide).
- Amidan vòi tai ở quanh lỗ vòi tai (Gerlach).
- Amidan khẩu cái- thường gọi là amidan.
Amidan lưỡi nằm ở đáy lưỡi.
Họng được chia làm 3 phần: họng mũi, họng miệng và họng thanh quản.
Viêm họng là gì?
Viêm họng là viêm niêm mạc họng cấp hoặc mãn tính.
Nguyên nhân viêm họng
Vi khuẩn: liên cầu, tụ cầu…
Virut: Vincent, Herpes, Zona, cúm, sởi…
Điều kiện thuận lợi, thay đổi thời tiết, sức đề kháng giảm.
Phân loại
Chia 3 nhóm:
Viêm họng không đặc hiệu
- Viêm họng đỏ thông thường.
- Viêm họng bựa trắng.
- Viêm tấy quanh amidan.
Viêm họng đặc hiệu
- Viêm họng do bạch cầu cấp.
- Viêm họng do suy tủy.
Triệu chứng viêm họng
Viêm họng cấp tính
Triệu chứng toàn thân và cơ năng
Bệnh khởi đầu bằng gai rét hoặc rét run, sau đó sốt 38 – 390C, người mệt mỏi.
Đau rát họng: đầu tiên thấy khô nóng trong họng, sau xuất hiện rát họng. Triệu chứng này tăng lên khi nói nhiều, hút thuốc…
Ho: thường ho tiếng một, khạc ra đờm nhầy, trắng, dính.
Có thể bị khàn tiếng.
Triệu chứng thực thể
Hạch góc hàm hai bên sưng đau.
Niêm mạc họng đỏ rực, khu trú hoặc toàn bộ trụ trước, trụ sau, màn hầu, lưỡi gà.
Niêm mạc họng có thể có màng trắng gọi là viêm họng bựa trắng thông thường.
Tổ chức bạch huyết thành họng sưng to, đỏ mọng.
Viêm họng mạn tính
Triệu chứng cơ năng
Cảm giác khô, cay, ngứa rát trong họng nhất là khi nói nhiều, hút thuốc.
Ho tiếng một, khạc ra đờm trắng, đặc, dính.
Có thể bị khàn tiếng trong giây lát rồi trở lại bình thường.
Triệu chứng thực thể:
Gồm 3 hình thức
Niêm mạc họng xuất tiết nhiều dịch nhầy gọi là viêm họng mạn tính thể xuất tiết.
Niêm mạc họng dày đỏ, tạo thành những mảng quá sản làm cho eo họng hẹp hơn bình thường gọi là viêm họng mạn tính thể quá phát.
Niêm mạc họng teo đi làm cho eo họng rộng hơn bình thường gọi là viêm họng mạn tính thể teo.
Điều trị viêm họng
Viêm họng cấp tính
Súc họng nước muối 9‰.
Khí dung họng: nước muối sinh lý + tinh dầu + Kháng sinh + Corticoide.
Giảm ho: viên ho bạc hà, cam thảo.
Kháng sinh uống hoặc tiêm:
Uống: ampixilin 0,5g x 4 viên/ ngày
Hoặc tiêm: lincomicin 600mg x 2 ống/ ngày.
Gentamicin 80mg x 2 ống/ ngày.
Hạ sốt: paracetamol 0,5g x 2 viên/ ngày.
Viêm họng mạn tính
Súc họng nước muối 9 ‰ hàng ngày.
Khí dung họng: kháng sinh + corticoide.
Giảm ho.
Chấm họng: Glycerin borat 5%. Glycerin iod 1%.
Kháng sinh dùng khi có sốt kéo dài.
Đốt họng hạt: nitơrat bạc đốt điện, áp lạnh nitơ lỏng (-1960C)
